به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کُردتودی، قلعه زيويه با قدمتی حدود سه هزار سال یکی از محوطه های کلیدی عصر آهن ۳ شمال غرب ایران است. که در فاصله تقريبي ۴۸ كيلومتري جنوب شرقي شهر سقز و يك كيلومتري شمال روستايي موسوم به همين نام، بر فراز تپه ای طبیعی که قسمتی از راس آن سنگی است، قرار دارد.
صابر وقایی کارشناس پایگاه ملی زیویه- کرفتو در مورد این اثر گفت: غالب زبانشناسان و باستان شناسان عقیده دارند که این مکان، همان زیپیه یا ایزیبیای باستان بوده که در سالنامه¬هاي آشوري در مقام یکی از مهمترین ایالتهای حکومت مانا به آن اشاره شده است.
وی افزود: اعتبار و شهرت جهاني زيويه به سال ۱۳۲۵ شمسی برمي¬گردد كه در نتيجه عوامل جوی قسمتي از رأس تپه مشرف به دیواره سنگی صخره جنوبی فرو ريخت و تعدادي از اشیای طلايي و نقره¬اي بسیار با ارزش از زير خاك نمايان و این موضوع به حفاریهای تجارتی شخصی بنام ایوب ربنو عتیقه شناس معروف در فاصله سالهای ۱۳۲۵ تا ۱۳۳۲ شمسی منجر گردید و در نتیجه آثار فراوانی از این محوطه به موزه های معروف جهان: موزه متروپلیتن نیویورک، موزه لوور فرانسه، موزه بریتانیا، موزه ملی ایران و … راه یافت.
وفایی در زمینه کاوشهای علمی در این قلعه گفت: در قلعه زیویه تا کنون ۱۵ فصل حفاری و کاوش علمی(رابرت دایسون ۱۳۴۳، نصرت اله معتمدی ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ و ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۳ در مجموع ۸ فصل، سیمین لک پور ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲، کامیار عبدی۱۳۸۷ با هدف بازبینی کاوشهای گذشته، عبدالرضا مهاجری نژاد ۱۳۹۱ با هدف تعیین عرصه و حریم اثر) انجام گرفته است.
بخش هاي برجاي مانده از آثار معماری اين قلعه بر روی مصطبه هایی در سه تختگاه قرار گرفته اند که عبارتند از راه¬پله سنگي ورودي قلعه، راه پله سنگی ستوندار، حياط سنگفرش، اطاق ها و انبارهاي متعدد، تالار ستوندار با ۱۶ ستون (در دو ردیف هشت تایی) و بخش ورودی غربی و …. ، از برج و باروي قلعه به دليل ويراني كامل آن، مدارك خاصی به دست نيامده است.
وی اظهار داشت: تعدادی از یافته های مهم این محوطه، شامل آثار طلایی(سینه بند طلایی، سینی نقره ای منقوش، دستبند طلایی و …)، ریتونهای سفالی و کوزه های سفالین لعابدار، آثار عاجی و پلاکهای عاجی منقوش، آجرهای لعابدار و … بوده که بر اساس شیوه های هنری اقوام بومی و محلی ساکن در منطقه زاگرس(بویژه ماناها) و به اقتباس از برخی اسلوبهای هنری آشوریان، اورارتوها و سکاها ساخته شده اند.
وفایی در خاتمه خاطر نشان کرد: به استناد و شواهد بدست آمده می توان گفت، قلعه زیویه در دوران حكومت ماناها و در اوج شكوفايي این دولت مقتدر که بر گستره وسیعی از شمال غرب و غرب ايران(حد فاصل دریاچه ارومیه و دریاچه زریبار مریوان) تسلط داشته، از اهميت و اعتبار خاصي برخوردار بوده و در دوران حکومت مادها و دهه های آغازین امپراطوری هخامنشی، همچنان از سوی حکمرانان مورد استفاده قرار داشته است و هنر موجود در زیویه نیز، هنری مانایی- مادی است که سرآغاز هنر دوره های پس از خود یعنی هنر امپراطوری عظیم هخامنشیان می باشد.
انتهای پیام/
