به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی کُردتودی، صنایع‌دستی به عنوان یکی از هنرهای سنتی در هر منطقه معرف شناخت فرهنگ و اقوام مختلف در جهان است، هنری که در بسیاری از موارد تامین کننده نیازهای روحی روانی بسیاری از افراد است.
امروزه صنایع دستی به عنوان بخشی از میراثی گرانبها و نمادی از زندگی‌های مختلف و زندگی فرهنگی یک جامعه شناخته شده است هنری که ظرفیتی بی‌بدیل برای رونق اشتغال و کسب و کار و تولید ثروت به شمار می‌رود.
استان کردستان از جمله استان‌هایی است که در زمینه صنایع دستی از ظرفیت‌های خوبی برخوردار بوده، ظرفیت‌های مانند گلیم، کلاش (گیوه) و فرش آن که شهرت جهانی پیدا کرده است.
استان کردستان با توجه به منطقه کوهستانی بودنش دارای شرایط ویژه در هر شهر و روستایی است که مردمانش با عشق و شوری خاص از عناصر طبیعی و دامی موجود در منطقه مانند پشم گوسفندان وچوب درختان آن دست به خلق آثار هنری می‌زنند و از همین طریق با ایجاد شغل برای خود امرار معاش می‌کنند.
نازک‌کاری سنندج، گلیم سنه،کلاش مریوان، شال‌بافی آرمرده بانه، گلیم‌بافی کاکو سفلی و ارغوان‌بافی دیوزناو، تنها بخشی از شاهکارهای این دیار است که در سطح ملی و جهانی معرفی و ثبت شده است.
شال بافی
شال‌بافی یکی از صنایع دستی استان کردستان به شمار می‌رود که از گذشته‌های دور تا به حال در این استان رواج داشته و برخلاف نامش نوعی پوشش مردانه است.
مواد اولیه این دست‌بافت ظریف و زیبا از پشم نوعی بز، به نام مرخز، که پشم لطیفی دارد تهیه می‌شود و تولید آن را زنان و مردان شهرستان‌های بانه، سقز، مریوان و روستاهایی مثل کماله، اورامان تخت، آرمرده و ترجان برعهده دارند.
این شال با توجه به الیاف آن خاصیت جالبی دارد به عنوان مثال در تابستان خنک و در زمستان گرم است و حشرات گزنده از آن دوری می‌کنند.
نازک کاری چوب
قدمت نازک‌کاری چوب در استان کردستان به یک قرن‌ونیم قبل بر می گردد، هنرمندان این رشته قطعه‌های چوب درختانی مثل گردو و سنجد را صیقل می‌دهند و با روکش کردن آن طرح و نقش زیبایشان را به نمایش درمی‌آورند.
امروزه با استفاده از این هنر ظریف محصولاتی مثل تخته‌نرد، میز شطرنج، جعبه جواهر، قوطی سیگار، عصا، رحل و قاب عکس را می‌سازند که طرفداران زیادی دارد، شهر سنندج از مهمترین مرکز تولید محصولات نازک‌کاری چوب در این استان به شمار می رود.
فرشبافی
هنر قالی بافی یکی از مهمترین و زیباترین صنایع دستی کردستان است که مشهورترین قالی‌های این منطقه در طرح‌های گوناگونی شکسته نظیر انواع هراتی، گل وکیلی، گل میرزاعلی، گل مینا و شاخ گوزن، میناخانی بافته می‌شوند.
سنندج و بیجار از مهمترین مراکز تولید قالی به شمار می‌روند و به نوعی می‌توان گفت که شهرت جهانی دارند و اعتبار آن در بازار جهانی به اثبات رسیده است و در این عرصه هنرمندان بی شماری مشغول به فعالیت هستند.
کلاش بافی(گیوه)
کلاش بر خلاف اسمش گیوه‌ای محلی و پای‌افزاری کُردی است که از الیاف طبیعی بافته می‌شود و مهمترین صنایع دستی استان کردستان به شمار می رود و این صنعت مهم که هنر دست مردان و زنان این دیار است نه تنها در ایران بلکه در جهان هم شناخته‌شده و شهرت جهانی پیدا کرده است.
تولید کلاش در این استان از رونق خوبی برخوردار است و مردان و زنان زیادی در شهرهای سروآباد، مریوان و اورامان به این کار مشغول هستند، ضمن اینکه تولید رویه کلاش که بافتی ظریف دارد به عهده زن ها بوده و زیره آن را مردها می سازند و رنگ‌هایی که در این گیوه به کار می‌رود سفید، آبی و قرمز است.
کلاش تنها پای افزاری است که دارای خط تقارن است به این معنی که چپ و راست برای آن نیست و برای حفظ این فرم و مدل باید هرچند مدت کلاش را راست و چپ و یا چپ و راست پا کرد.
گلیم بافی
گلیم‌بافی یکی دیگر از صنایع دستی زیبای کردستان است که شهرت جهانی دارد و در گذشته مردم این منطقه از گلیم برای کف‌پوش و تزئین خانه و یا یک زیرانداز گرم و قابل حمل استفاده می‌کردند، هنرمندان این حوزه برای تار گلیم از نخ پنبه‌ای و برای پود آن از نخ پشمی دولای تابیده و الوان استفاده می‌کنند.
رایج‌ترین نوع بافت گلیم در کردستان بافت چاکدار است که ساختاری منحنی و ظریف دارد و از نقش‌هایی همانند گل وکیلی، گل فرنگ، گل چایی، دست و دلبر، نقشه قفقاز، گل چینی، محرمات، نقشه موسایی، گل میرزا علی و قاب قرآن بافته می‌شوند.
زیورآلات سنتی و محلی
زیورآلات محلی در کردستان سابقه دیرینه دارد و هنرمندان سنندجی از دیر باز از قراضه های مس، برنز و ورشو و انواع زیورآلات را که عموماً طرح و شکل محلی دارند، تولید می کنند.
محصولات محلی شامل انواع گردنبند، دستبند، سربند، سینه ریز، النگو، انگشتر وگوشواره در اشکال مختلف تهیه می شود.
این ها تنها گوشه کوچکی از صنایع و هنر دست مردان و زنان با ذوق مناطق مختلف استان کردستان است که اگر زمینه برای فعالیت شان فراهم شود، در رونق و توسعه اشتغال و کاهش بیکاری در استان و حتی کشور موثر است؛ البته در حال حاضر نیز صنایع دستی کردستان در رونق اشتغال بسیار تاثیر گذار بوده است.
کُردی دوزی
تنوع پوشش‌ها و البسه‌های محلی کردی، ملون بودن و اهمیت دادن به پوشش توامان با زیبایی و تاثیرات عوامل جویی و جغرافیایی در ایجاد این تنوع ها تاثیرات بسزایی دارد و باتوجه به مصارف عمده این تولیدات تعداد کثیری از صنعتگران کردستان به دوخت انواع البسه محلی ، زنانه و مردانه می‌پردازند.
هنر دوخت پوشش‌های کردی با توجه به‌تنوع و تعدد فرم‌ها و کاربردهای مختلف آن از غنی‌ترین هنرهای این مرز و بوم بوده و پرداختن به آن مستلزم شناخت و تبحر زیادی است.
انواع البسه زنانه کردی بر اساس مناطق مورد استفاده آن از قبیل لباس‌های اورامی، سنندجی، سقزی، مریوانی، بانه‌ای نامگذاری شده است.
انواع البسه کردی مردانه با نام‌هایی از قبیل “رانگ و چوخه”، “که‌وا پانتول”،” مرادخانی”، “ملکی”، “شکاکی”، “اورامی نامگذاری شده اند و کارکردهای متنوع و مختلف البسه محلی این منطقه به لحاظ فرهنگی، جایگاه اجتماعی، مناسبت‌های خاص و جشن‌ها موجب شده اهمیت پرداختن به این هنر در میان صنعتگران از ویژگی خاصی بر خوردار باشد.
صادرات ۱۲۴ هزار دلاری انواع محصولات صنایع دستی کردستان
در ادامه منصور مهرزاد مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان با بیان اینکه صنایع دستی نقش موثری در توسعه اقتصاد و اشتغال منطقه دارد، گفت: سال گذشته ١٢٤ هزار دلار انواع محصولات صنایع‌دستی که توسط هنرمندان استان تولید شده بود به خارج از کشور از جمله کشور عراق به ویژه اقلیم کردستان صادر شد.
مهرزاد افزود: بیشترین حجم صادرات استان را نازک‌کاری چوب، دست‌بافته‌های سنتی، زیورآلات سنتی، کلاش، سفال، حصیربافی، گیوه، نمد و محصولات چرمی به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: سال گذشته و در راستای حمایت از کارآفرینان و فعالان حوزه صنایع دستی استان، بیش از ۷۰ میلیارد ریال تسهیلات در قالب تسهیلات مشاغل خانگی تبصره ۱۸، توسط بانک‌های عامل پرداخت شد.
انتهای پیام/
