به گزارش پایگاه خبری تحلیلی کردتودی، جاجیم بافی هنری سنتی، دستی و بازی با رنگ بوده کە در جان تمام لحظه های زاگرس نمایان است؛ هنری که در رنگ و نقش جاجیم های کردستان لیاقت جهانی شدن را دارد.
سید جلال، استادکار با سابقە چله کشی و بافنده جاجیم، ساکن در شهر سنندج، از قدمت و پیشینه جاجیم به ایسنا می گوید: هنر جاجیم بافی به صورت سینە بە سینە و ارثی از نسلی به نسل دیگر منتقل شده و از ذوق، استعداد و حوصله که بالاترین درجه هنر می باشد، بە وجود آمده است.
او می گوید: به صورت سنتی از ابزارهایی که یادگار پدرانم است در این صنعت و هنر که مکملِ هم هستند، استفاده می کنم و مشتری های خاص خودم را دارم.
سید می گوید: جولایی را نزد پدرم و او هم نزد پدرش یاد گرفته است، از پدر بزرگ به یاد دارم که همیشه دل مشغول عقب افتادن سفارشات مشتری هایش بود؛ معتقد بود رضایت مشتری برکت کسب و کار و آرامش سفره خانوادە است.
این جاجیم باف سنتی روایت می کند که، در گذشته هر خانواده سالانه سفارش جاجیم و جانمازی داشتند، چه بە صورت مصرف خانگی چه به صورت سوغات و چشم روشنی مورد استفاده عموم بود. جاجیم هم زینت بخش کرسی شب های زمستان و هم چار قد تشک لحاف اعیان، پردە میان مجلس زنانە و مردانە و نیاز هر خانوار کرد بود.
از آن زمان که انسان به فکر پیوند با طبیعت و قدر دان آن چه پروردگار بر او ارزانی داشت، بود، جاجیم به صورت رو انداز و زیر انداز مورد استفاده قرار گرفت و دلیل این امر، وجود چهار فصل در کردستان و دلیل غیر قابل انکار دیگر، تهیه کردن جاجیم از پشم خالص و ذوق ریسندگان نخ، تنوع رنگ رزی و بافت یک دست و خوش ترکیب آن بوده است.
وی می گوید: اگر چه می بینم هنوز کارگاه هایی به زنده کردن کار سنتی و جاجیم بافی مشغولند، اما باید قبول کرد که هنر جولایی رونقی ندارد، چون مردم به آن نیازی ندارند، در واقع زمانی که درخواستی نباشد، بازار عرضه هم از بین می رودو کمتر نهاد یا کسانی از این هنر پشتیبانی می کنند، چون هر طرح و نقشی که شما فکرش را بکنید به صورت بافت ماشینی تولید می شود و جایی برای هنر سنتی و دستی باقی نمانده است.
مریم خانم یکی از مشتری های سید با گریزی به گذشته می گوید: هر سال تابستان پشم های مرغوب را جدا و به نخ تبدیل می کردیم و از گل های خودرو در کوهستان ها، پوست گردو، گیاه روناس، شقایق کوهی، پوست انار و هزاران گل و گیاه دیگر برای رنگ کردن پشم ها استفاده می کردیم و در خوم های مخصوص رنگ رزی می‌جوشاندیم؛ نخ های جوشاندە در گیاه را در زیر نور آفتاب قرار داده تا ثبات رنگ کامل شود. کار چله کشی را زنانی کاردان و بدون دریافت مزد، تنها به خاطر حرمت همسایگی و هم ولایتی بودن انجام می دادند.
مریم خانم در ادامه می گوید: کار چله کشی، کاری گروهی و مفرح برای زنان روستا بود. نخ های رنگی را درون ظرفی بزرگ قرار داده و با مشارکت رنگ ها را انتخاب می کردیم تا جاجیم رنگ و ترکیبی تازه ای به خود بگیرد، هر سال تابستان، لحاف و جاجیم روی کرسی را برای یکی از همسایگان درست می بافتیم. اندازه جاجیم بافته شده به توان مالی طرف بستگی داشت.
در ادامەی حرف های مریم خانم، سید می گوید:رنگ‌های زنده و متنوع در کار جولایی، نوید زندگی سرشار از نشاط و زاد و ولد را می‌دهد. هر رنگ در نقشه جاجیم، نماد خاصی از زندگی زاگرس نشینی است، رنگی که نماینده سلیقه، احساس و بینش مردمان این دیار است. اگر دقت کرده باشید، این کارگاه هایی که جوانان بدون هیچ پشتوانه ای در آن مشغول کارند، بیشترین ترکیب رنگ و نشاط را در کیف، کولە، وسایل تزئینی و فانتزی کە تولید می کنند، دارند.
در کردستان رنگ قرمز و آبی رنگ زندگی، شجاعت، مهر ورزی و تلاش خستگی ناپذیر است و جاجیم های کردستان بر پایه رنگ قرمز استوار است.
انتهای پیام/
